نقد و بررسی سریال طوبی شبکه یک سیما| عاشقانه‌ای نه چندان موفق درباره جنایات ساواک و حزب بعث

رویداد۲۴| مازیار وکیلی: طوبی یکی از سریال‌های محبوب این روز‌های تلویزیون است که بسیار مورد توجه مخاطبان قرار گرفته است. سید حسین امیرجهانی نگارش فیلمنامه این سریال را بر اساس کتاب اربعین طوبی نوشته محسن امامیان برعهده داشته است. سریال طوبی سریالی تاریخی است که داستان دختری بنام طوبی و خانواده‌اش را در یک بازه زمانی ۴۰ ساله یعنی از سال ۱۳۵۰ تا سال ۱۳۹۰ را روایت می‌کند.

پیاده روی اربعین یکی از محور‌های اصلی داستان سریال طوبی است و نویسنده و کارگردان کوشیده‌اند در این سریال جنایت‌های وحشتناک ساواک و حزب بعث عراق را به تصویر بکشند. تولید سریال طوبی از سال ۱۴۰۲ آغاز شد و گروه به فراخور داستان و حال و هوای آن بخشی از سریال را در کشور عراق فیلمبرداری کردند. البته بخش اعظم تصویربرداری کار که مربوط به کشور عراق است به دلیل مشکلات مالی در شهرک سینمایی غزالی تصویربرداری شده است.

کارگردان سریال طوبی

کارگردان سریال طوبی سعید سلطانی یکی از باسابقه‌ترین و مشهورترین کارگردانان تلویزیون است. سعید سلطانی متولد ۲ فروردین ۱۳۳۳ در الیگودرز است. او فارغ التحصیل رشته سینما از دانشگاه هنر است و سابقه فعالیت به عنوان کارمند در اداره آموزش و پرورش را دارد. او برای این که بتواند به فعالیت خود به عنوان کارگردان ادامه دهد پس از چند سال از آموزش و پرورش استعفا داد و به کارگردانی فیلم کوتاه روی آورد.

او در ساخت سریال‌های به سوی افتخار، قصه‌های شب و شمارش معکوس همکاری داشته است. سلطانی بعد از ساخت دو سریال نه چندان مشهور با ساخت سریال میعاد در سپیده دم که قصه آن درباره مبارزات انقلابیون با رژیم پهلوی بود به شهرت رسید. اما عمده شهرت سلطانی به خاطر ساخت سریال بسیار پرطرفدار و نوستالژیک «پس از باران» است. او پس از باران را در سال ۱۳۷۹ کارگردانی کرد و بلافاصله پس از پخش این سریال تبدیل به یکی از پرمخاطب‌ترین سریال‌های صدا و سیما در دهه هفتاد شد. سلطانی در ادامه فعالیتش با ساخت سریال‌هایی مانند خانه‌ای در تاریکی، سال‌های برف و بنفشه، مامور بدرقه و سه گانه ستایش جایگاه خودش را به عنوان یک کارگردان کاربلد در حوزه سریال سازی تثبیت کرد. 

بیشتر بخوانید: بهترین فیلم هایی که درباره آبادان ساخته شده است

سلطانی این روز‌ها با ساخت سریال طوبی یک بار دیگر به قاب تلویزیون بازگشته و موفق شده سریال نسبتاً موفق دیگری را به کارنامه کاری خود اضافه کند.

بازیگران طوبی

بازیگر اصلی سریال طوبی امین زندگانی است. امین زندگانی متولد سال ۱۳۵۱ در تهران است. او در یک خانواده هنرمند به دنیا آمده. پدرش سیاوش زندگانی یکی از اساتید حوزه موسیقی است و خود امین زندگانی در نواختن ساز فلوت تبحر ویژه‌ای دارد. امین زندگانی در سال ۱۳۷۰ وارد دانشگاه هنر دانشگاه آزاد واحد تهران مرکز شد و در نمایش‌های زیادی بازی کرد. زندگانی در سال ۱۳۷۴ و با بازی در سریال وکلای جوان به شهرت رسید و خیلی زود تبدیل به یکی از بازیگران پرکار سینما و تلویزیون ایران شد. بازی در سریال‌های مختارنامه و معصومیت از دست رفته و هم چنین فیلم سینمایی ملک سلیمان از مشهورترین کار‌های امین زندگانی تا به امروز هستند. امین زندگانی در سال ۱۳۷۴ موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر مرد از جشنواره تئاتر فجر شد.

بازیگر زن اصلی سریال طوبی شبنم قربانی یکی از بازیگران جوان سینما و تلویزیون ایران است. شبنم قربانی دارای مدرک فوق دیپلم کامپیوتر است. او در سال ۱۳۹۵ وارد موسسه هنری کارنامه شد و بعد از گذراندن دوره‌های بازیگری کار خود را آغاز کرد. شبنم قربانی در سال ۱۳۹۷ و با بازی در سریال لحظه گرگ و میش ساخته همایون اسعدیان به شهرت رسید. قربانی با بازی در فیلم سینمایی اولین برف به طور رسمی وارد سینما شد و برای بازی در نقش همسر شهید زین الدین در فیلم مجنون توانست برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن از جشنواره فیلم فجر شد. قربانی با بازی در نقش اصلی سریال‌های عشق کوفی و طوبی بسیار مشهور شد و در حال حاضر یکی از معتبرترین بازیگران زن سینمای ایران به حساب می‌آید.

نظر منتقدان درباره سریال طوبی

سریال طوبی یکی از معدود سریال‌های این روز‌های تلویزیون است که تا حدی توانسته توجه منتقدان را به خود جلب کند تا درباره این سریال به بحث و تبادل نظر بپردازند. رسانه فیلم نیوز درباره سریال نوشته است: «اینکه مخاطب با تلویزیون دچار قهر شده، مسئله‌ای است که مدیران نیز به آن اذعان کرده‌اند. در چنین شرایطی کار برای سریال‌سازان سخت‌تر است؛ چون باید از همان قسمت اول میخ را محکم بکوبند و با قلاب درام، بیننده را با خود همراه کنند. «طوبی» در سه قسمت ابتدایی ضعیف پیش رفت و تازه یخ آن با کمک ماجرایی معمایی –پلیسی تا حدودی باز شده. البته می‌دانیم که سخت‌پسند‌ها با چنین تمهیداتی جذب «طوبی» نمی‌شوند؛ ولی اگر قصه با همین دست‌فرمان پیش برود، می‌توان امیداور بود که از سقوط به پرتگاه نجات خواهد یافت.»

روزنامه جوان هم ضمن برشمردن برخی از ویژگی‌های مثبت سریال درباره آن نوشته است: «نوع نگاهی که این سریال در مورد کیفیت زندگی خانواده طوبی به نمایش می‌گذارد در نوع خودش جالب توجه و قابل تأمل است. طوبی همراه خانواده‌اش در دوران قبل از انقلاب با خوشی و خرمی در حال گذران زندگی هستند، اما با پیدا شدن چند نفر مبارز انقلابی که بین ایران و عراق در رفت و آمدند و به انقلابیون کمک می‌کنند همه چیز از بین می‌رود. زندگی طوبی و خانواده‌اش از حالت آسودگی و آرامش به فرار کردن و مخفی شدن تبدیل می‌شود. حتی وقتی طوبی اجباراً به کشور عراق می‌رود تا قبل از شروع جنگ تحمیلی اوضاعش خوب است، اما با شروع جنگ زندگی این زن و خواهرش دوباره دچار مصیبت و بلا می‌شود.» هم‌چنین برخی از گاف‌های سریال مانند استفاده از بسته‌های گز کرمانی (که در حال حاضر در بازار موجود است) و موتور‌های پلاک شده در سال‌ها قبل یعنی زمانی که موتور‌ها فاقد پلاک بودند مورد توجه مخاطبان در فضای مجازی قرار گرفته است.